Feedback?
Christian Versloot
Christian Versloot
20 mei 2016 12:24

In de les over basisbegrippen van onweer hebben we het gehad over dynamisch onweer. In zo’n geval zien we een lagedrukgebied boven de Atlantische Oceaan liggen; vaak bij de Britse eilanden. Het gevolg is dat een zuidelijke stroming op touw wordt gezet, waardoor warme lucht uit de Spaanse regio’s deze kant op stroomt. Het wordt in extreme gevallen, waarbij écht hete lucht (van 30 graden) deze kant op komt, ook wel een Spaanse pluim genoemd. Het gevolg is meestal: zwaar onweer.

En bekijk nu eens onderstaande weerkaart voor komende zaterdag.

PL2112_large

 

Precies, dat lijkt er sterk op.

Komende zaterdag zien we inderdaad een zuidelijke stroming die op poten wordt gezet door een lagedrukgebied ten noorden van de Britse eilanden. Verder zien we een complex systeem van allerlei kou-, warmte en occlusiefronten, alsmede andere interessante lijnen op de kaart staan. Dit is de inleiding van een mogelijk dynamische onweerssituatie die we iets dieper moeten bekijken.

Allereerst moet er genoeg onstabiliteit zijn tot op een wat grotere hoogte. Als een stijgend luchtdeeltje van de grond af komt, moet het voor zwaar onweer enorm hoog kunnen stijgen. Op onderstaande Skew-T progtemp is de atmosferische setting van morgenavond te zien, op een willekeurig punt ergens in het zuiden van het land.

zygrib-21mei

We zien op deze progtemp dat het LFC op zo’n 800 tot 900 meter hoogte ligt. Een luchtdeeltje moet dus over die grens worden getild om vrijelijk verder te kunnen stijgen. Als het eenmaal langs het LFC is, zien we dat het deeltje in een groot, geel gebied terechtkomt. Dat is de hoeveelheid onstabiliteit die morgen aanwezig is; deze lijkt zich te strekken tot 9 à 10 kilometer hoog. Een potentieel goede situatie dus, maar we moeten wel bepalen of het deeltje daadwerkelijk gaat stijgen. Ook lijkt het Amerikaanse weermodel, waar bovenstaande uitdraai van oorsprong uit komt, meestal de dauwpunten (en dus de hoeveelheid vocht in de atmosfeer) te overschatten. Omdat vocht erg belangrijk is voor het ontstaan van onweersbuien, zorgt een overschat dauwpunt ervoor dat het onweer potentieel sterker lijkt dan het daadwerkelijk wordt. Daarmee rekening houdend, moeten we het bovenstaand diagram met een negatievere bril bekijken. Desondanks lijkt er leuke onstabiliteit in de atmosfeer aanwezig te zijn, hetgeen genoeg zal zijn voor onweersbuien.

Maar gaat het luchtdeeltje daadwerkelijk stijgen? Zo’n luchtdeeltje kan over het LFC getild worden door warmte, maar ook door dynamiek. Luchtdeeltjes lijken morgen te gaan stijgen bij zo’n 22 tot 25 graden. Goed mogelijk dus. Verder zit er ook een front aan te komen, hetgeen betekent dat de dynamische setting toeneemt. Kortom: nog steeds een positieve setting voor onweersbuien.

Maar hoe zwaar wordt het onweer dan? De hoeveelheid onstabiliteit in de atmosfeer is één, maar écht zwaar onweer (met grote hagel, zeer zware windstoten, en allerlei randverschijnselen tot uiteindelijk tornado’s) ontstaat pas wanneer ofwel de windrichting, ofwel de windsnelheid, ofwel beiden veranderen met de hoogte. Op bovenstaand diagram zien we deze verandering aan de windveren rechts. Te zien is dat de wind toeneemt met de hoogte. Ook draait de wind van zuid naar zuidwest naarmate de hoogte toeneemt. We hebben dus te maken met zowel richtings- als snelheidsschering.

The Weather Prediction beschrijft wat er met een onweersbui gebeurt bij verschillende typen windschering. In het vierde geval, waarbij er zowel redelijke tot sterke snelheids- als richtingsschering aanwezig is, zien we potentieel zware weersverschijnselen. The Weather Prediction is gebaseerd op Amerikaans onweer, maar er zijn parallellen te trekken met de situaties die in Nederland voorkomen. Kortom: op de plaatsen waar morgen buien ontstaan, zien we organisatie (in een buienlijn), mogelijke situaties als shelf clouds, windstoten en hagel.

Tot slot: waar gaat het onweren? De settings zijn het beste voor het zuidwesten van het land. Desondanks moeten andere delen van het land ook met onweer rekening houden; tot slot blijft het nowcasten. Morgen, tijdens het onweer – als dat ontstaat – wordt pas duidelijk hoe alles op z’n pootjes terechtkomt. Daarom raden we aan om morgen de onweerradar op Bliksemdetectie.nl goed in de gaten te houden. Als je gave foto’s hebt, dan mag je ze posten op onze Facebookpagina of mailen naar beheer.bliksemdetectie@gmail.com. Wie weet gebruiken we ze voor onze berichtgeving!

 

Christian Versloot

Christian Versloot

Christian is sinds 2004 met het weer bezig. Hij is in het bijzonder gefascineerd door onweer en rijdt in de zomermaanden met het team van Bliksemdetectie stad en land af om de mooiste buien te onderscheppen.