Rest van de week aanhoudende onweerkansen

Het is vandaag een complexe weersituatie. Een lagedrukgebied dat in de afgelopen 48 uur is ontstaan in de buurt van de Britse Eilanden ligt op de surface pressure analysekaart van 14.00 uur vanmiddag ten noordwesten van Den Helder. Een koufront trekt over het land en heeft vanaf het einde van de ochtend (vanaf een uur of 10 in het zuidwesten van het land) voor buiige regen gezorgd.

• Omslagfoto: Bas de Visser
• Vind je ons al leuk op Facebook? 

De weerkaarten draaiden de afgelopen dagen regelmatig situaties uit waarin een tong CAPE met het lagedrukgebied mee omhoog zou worden gestuwd. In meer of mindere mate is dat gebeurd, maar deze tong is – in lijn met de meest recente modeluitvoer – niet ver genoeg doorgedrongen om in Nederland voor serieus onweer te zorgen. Er zijn een aantal klappen onweer waargenomen bij Zutphen en ook een aantal bij Oss. Maar het echter onweer is momenteel terug te zien boven een convergentielijn in het noorden van Frankrijk, waar voldoende hoge CAPE-waardes groei en dus electrificatie van de bui mogelijk maken.

(bericht gaat verder onder de afbeelding)

Komende dagen

Goed, even balen dus voor de Nederlandse onweerliefhebber. De wolkenluchten liegen er echter niet om en regelmatig zijn fraaie buienluchten te zien! Maar voor onweer moeten we even kijken naar de komende dagen. Omdat de algemene analyse (d.w.z., het ‘weerbeeld’) aangaf dat er met name op donderdag en vrijdag weer onweerkansen geïndiceerd worden, hebben we de weerkaarten er even bijgepakt.

Het lagedrukgebied dat dinsdag van invloed is geweest op het weer in Nederland trekt onder invloed van de straalstroom noordoostwaarts. Het heeft vandaag voor buiig weer gezorgd, maar heeft zich zo gepositioneerd dat er niet voldoende onstabiliteit kon worden aangevoerd voor onweer. Woensdag trekt dit lagedrukgebied nog steeds noordoostwaarts, en naar verwachting verliest het laag zo rond 18.00 – 22.00 uur zijn invloed op onze regio. Voordat het laag bij ons weg is zorgt het nog steeds voor strakke westenwinden die zo nu en dan vrij krachtig kunnen zijn, 5-6 Beaufort. Verder is het buiig en ligt de temperatuur tussen de 17 en 19 graden. Omdat er niet voldoende onstabiliteit wordt aangevoerd is er praktisch geen kans op onweer.

Achter het laag bouwt zich een rug van hogedruk op, die vanaf de late woensdagavond invloed gaat uitoefenen op het weer in de buurt van Nederland. Donderdag zien we dan ook dat niet noodzakelijk maritieme lucht meer wordt aangevoerd naar Nederland, maar dat een deel van de stroming van land komt. Dat zorgt voor een instroom van warmere lucht en het lijkt donderdag dan ook 23 tot 25 graden te gaan worden.

De hogedrukrug is echter heel fragiel. Als we kijken naar de uitdraai van onder andere het Amerikaanse weermodel, dan zien we dat later op de avond direct een vore kracht probeert uit te oefenen op het weer in onze omgeving. Door de warmte is er ook weer een redelijke hoeveelheid SBCAPE op de kaarten terug te vinden: tot lokaal 2000 J/kg in het zuiden van het land. Effectief zou je normaal zeggen dat er zo’n 1500 J/kg kan worden aangesproken, maar gebaseerd op de progtemps zien we dat de CAPE pas effectief aanwezig is vanaf ~3km hoogte. Dat betekent dat buien minimaal door moeten groeien tot deze hoogte om daadwerkelijk de onstabiliteit aan te kunnen spreken. Tot 1 km is het redelijk droog en vanaf 1km tot 3km is het zeer droog. Dat betekent dat warmte en/of vocht haast kunnen worden uitgesloten als trigger voor een eventueel onweer op donderdag. Rest de vraag wat de vore kan doen. Volgens de huidige berekeningen nadert de convergentie die voor triggering kan zorgen pas nadat de hoogste CAPE-waarden uit ons land zijn verdwenen. Desondanks is er dan nog zo’n 1000 J/kg SBCAPE beschikbaar en ook lijkt de CAPE dan al vanaf lagere hoogte aanspreekbaar te zijn.

Daarom verwachten we voor komende donderdag kans op onweer, en dan met name voor de zuidelijke helft van het land (zowel ZO als ZW). Hoewel vanaf het begin van de avond al rekening gehouden moet worden met toenemende kansen, schatten we dat vanaf ~21 uur buien tot ontwikkeling kunnen komen. Hoewel de buien moeilijk ontstaan, kunnen ze onder invloed van CAPE uitgroeien tot redelijk forse exemplaren. Er is enige richtingsshear aanwezig maar met name snelheidsshear, hetgeen betekent dat ze waarschijnlijk aan de bovenkant gaan uitwaaieren. Net als bij ieder onweer is dit wederom een complexe situatie waar de ingrediënten op de juiste plek moeten vallen, en we weten niet wat de modellen tot en met morgenavond gaan berekenen, maar we houden het in de gaten. En daarna houden we jullie op de hoogte!

Op vrijdag zien we wederom een tong met onstabiliteit boven ons land liggen. De tong is minder zwaar dan die voor de avond daarvoor berekend is en ligt met name boven de oostelijke helft van het land. SBCAPE kan dan oplopen tot zo’n 1000 J/kg en lijkt beter vanaf de grond aanspreekbaar te zijn. De progtemp indiceert wel een smalle CAPE-band waardoor op de weg omhoog per eenheid lucht relatief weinig CAPE aanspreekbaar is. Maar ook dat lijkt voldoende te zijn voor een aantal regen- en onweersbuien, op een convergentielijn tussen twee vores in.

De vores (waarvan de linker al vanaf de 1010 hPa-isobaar stukloopt op een rug van hogedruk boven noord-Frankrijk) zijn ingetekend in het zwart, en de convergentielijn in het rood. GFS tekent daar bovendien neerslagsignalen in, en dit verklaart waarom het weerbericht regen- en onweersbuien intekent.

Kortgezegd hebben we dus een redelijk spannende situatie voor de boeg, met redelijke CAPEs en ook een trigger. Voor wat betreft donderdag wordt het een behoorlijke timing-issue: blijft de CAPE zoals hij nu wordt berekend? Komt de trigger op tijd? En zo ja, is hij sterk genoeg om luchtdeeltjes naar 3km hoogte te tillen? We blijven de modellen volgen. En voor wat betreft vrijdag is het zo ongeveer dezelfde vraag: blijven de modellen dit handhaven?

Zo ja, dan kunnen we weer gaan nowcasten op donderdag. Morgen volgt een nieuwe analyse.