Lange termijn: hoe koud wordt het echt?

We hebben het deze dagen al regelmatig in de media voorbij zien komen: het wordt koud in Nederland. Althans, dat is wat de weerlieden en één weerbureau in het bijzonder zeggen.

In deze blog gaan we net als iedere woensdag kijken naar de lange termijn: hoe ziet het einde van de week eruit? Wat gaat er in het weekend gebeuren? En wat gebeurt daarna? Dat zoeken we uit.

En met betrekking tot die kou, dat zit vooral in het derde deel: ‘daarna’.

Bron weerkaarten: WxCharts.eu

[toc]

[ad]

Hergroepering van hogedruk

Afgelopen weekend en in het begin van deze week was het niet zulk denderend weer in ons land. Van tijd tot tijd viel er regen en er hing veel bewolking. Dat had alles te maken met het feit dat de hogedrukgebieden in Europa zich wat meer terugtrokken, waardoor lagedruk de overhand kon nemen.

Zeker tegen het weekend zag het er al naar uit dat de hogedruk zijn invloed weer kon opbouwen. Het gevolg zien we sinds gisteren en vandaag: het was lekker weer buiten! Wel fris – logisch, voor de herfstmaanden – maar wel met perioden met toch regelmatig zonneschijn. En dat is genieten op de fiets ’s ochtends!

Op het moment dat u ons vraagt om een en ander te verklaren aan de hand van de weerkaart, dan duurt het niet lang tot we een verklaring hebben gevonden.

Het hogedrukgebied waar we in het vetgedrukte artikel over hadden, heeft Europa nog steeds flink in zijn greep, gevoed door een ander hogedrukgebied boven Rusland.

De lagedrukgebieden zijn ver teruggedrongen, tot helemaal achter de Britse Eilanden, zoals we op de weerkaart hebben ingetekend.

Het gevolg is dat de wind boven ons land uit zuidelijke tot zuidoostelijke richtingen waait. In normaal Nederlands betekent dat dat het droog is en ook dat de bewolking vanaf de Atlantische Oceaan niet sterk door kan dringen tot ons land.

En voila, we hebben de verklaring voor de weersverbetering te pakken!

[ad]

Scandinavische taferelen

Als we de weerkaarten erbij pakken die de berekeningen tonen voor de rest van de week, dan zien we het hogedrukgebied naarmate de week vordert richting het noorden schuiven. Op donderdag en vrijdag bevindt het zich boven de Baltische Staten, waardoor de wind langzaam maar zeker steeds zuidoostelijker wordt.

Vanaf het weekend lijkt het hogedrukgebied zich echt boven Scandinavië te positioneren. Het is als het ware de klassieker onder de weersituaties: een zogeheten Scandihoog zorgt voor een noordoostenwind. Zo’n noordoostenwind, op zijn beurt, zorgt voor ijskoud weer als er in de poolgebieden voldoende kou voorradig is…

…of dat zo is, en hoe een en ander zich gaat ontwikkelen – dat bekijken we zo. Maar eerst het verloop van de drukgebieden op de weerkaart:

[ad]

Kouder weer op komst

Er lijkt inderdaad wat kou voorradig te zijn in het hoge noorden. Als we iets verder uitzoomen dan zien we dat aan de oostflank van het hogedrukgebied koudere lucht op transport wordt gezet. Het is lucht van zo’n -5 tot -15 graden op 1,5 kilometer hoogte. Dat is lichte vorst aan de grond.

Vanaf het weekend lijkt deze koudere lucht steeds meer van invloed te gaan worden op het weer boven Nederland.

Maar hoe koud wordt het dan écht? We hebben al verschillende euforische berichten langs zien komen tijdens de afgelopen dagen. Het lijkt er echter op dat het allemaal wel meevalt. Althans, dit alles op basis van de huidige berekeningen. Als we naar de pluim kijken, bijvoorbeeld, dan zien we de trends in de berekeningen van het Europese weermodel:

Bron pluim: KNMI

Deze pluim laat voor De Bilt zien wat de temperatuur gaat worden volgens de laatste berekeningen. We zien een dalende trend en vanaf het weekend een minimumtemperatuur die in de buurt van of net onder het vriespunt uitkomt. Overdag is het een aantal graden boven nul, maar veelal wel een graad of vijf.

Kijken we naar de pluim voor het oosten van het land (vliegbasis Twente), dan zien we dat de minima net iets onder het vriespunt uitkomen.

Krap lichte vorst dus.

[ad]

Maar omdat dit een ‘warme uitbijter’ kan zijn van het Europese model, pakken we ook de ensemble van het Amerikaanse weermodel GFS erbij. Zou deze de trend van de Europeaan ondersteunen?

Dat lijkt er wel op:

Bron ensemble: Wetterzentrale

Minima van vlak onder nul voor De Bilt.

Conclusie: het wordt fris, maar geen ijzige kou

Vooralsnog kunnen wij in de berekeningen van de weermodellen nog niet terug vinden waarom er in de media over ‘ijskoud weer’ wordt gesproken. Het wordt kouder dan normaal, dat is zeker waar (met een normaal van 8-9 graden Celcius). Maar echt klassiek winterweer met snijdende kou, zoals tijdens de schaatssituatie van de winter 2017-2018… daar moeten we nog even op wachten! 😉