Het noodweer van gisteren: een terugblik

Wie gisteren niets heeft gehoord over overvloedige regenval en wateroverlast, heeft het nieuws niet goed gevolgd. Het kwam hier en daar namelijk met bakken uit de hemel vallen. It’s raining cats and dogs, zouden de Engelsen zeggen. Maar zo leuk was het niet voor diegenen bij wie het water in de woonkamer stond. Een terugblik.

Er lag gisteren een lagedrukgebied boven Duitsland. Dit lagedrukgebied voerde vochtige en warme lucht naar onze regio. Ook stond er – kijk maar naar de hoeveelheid isobaren rondom de ‘kern’ op onderstaande drukkaart – weinig stroming. Buien die zouden ontstaan zouden dus op hun plek blijven hangen. Een veelvoorkomend fenomeen is dan wateroverlast. De buien regenen immers vrijwel helemaal uit op de plek waar ze ontstaan.

Met de setting van gisteren was dus op voorhand al duidelijk dat het een bijzondere dag zou worden op weergebied. Wouter van Bernebeek had het er al over in zijn Weer in Woord-artikel. Hierin hield hij rekening met lokaal een maandhoeveelheid regen in 24 uur. Dat zou 50 tot 80 millimeter neerslag zijn. Hij kon niet weten dat de buien nog zwaarder zouden uitpakken.

Code oranje en liveblog

Nadat de buien al even huishielden werd het ook bij het KNMI in De Bilt duidelijk dat de wateroverlast op grotere schaal plaatsvond dan eerder voorzien. Het weerinstituut kondigde dan ook rond 12.00 uur een Waarschuwing voor Extreem Weer af, code oranje dus, voor het midden van het land. Iets later startten wij een liveblog waarin we jullie vanaf de middag op de hoogte hielden van de ontwikkelingen van het noodweer. Toen zag de situatie er zo uit:

De ontwikkelingen volgden elkaar toen in rap tempo op. Vanuit verschillende plaatsen in het midden van het land kwamen meldingen van stormschade en wateroverlast. Daarnaast werden door stormchasers verschillende ‘funnel clouds’ – hooswolken – waargenomen. Ook viel er hier en daar flinke hagel.

Het noodweer veroorzaakte ook even wat chaos voor het Nederlandse verkeersnet. ’s Ochtends was er al een afhandelingsverbod afgegeven voor Schiphol, wat betekent dat al het vliegverkeer even stil komt te liggen. De luchthaven sloot niet uit dat het gisteren een tweede keer zou gebeuren; het noodweer bleef dreigen. Op de Nederlandse snelwegen viel het echter mee, wat te verklaren is door de vele vakantiegangers die momenteel niet in Nederland zijn. Er stond gemiddeld zo’n tien kilometer file.

Op het spoor was het echter wel raak. Door ondergelopen tunnels was station Amersfoort Schothorst tijdelijk onbereikbaar. Op station Apeldoorn stond ook water in de voetgangerstunnel. Op veel trajecten reden geen treinen
door de weersomstandigheden. Zo sloeg tussen Deventer en Apeldoorn de bliksem in waardoor het treinverkeer stil kwam te liggen. Hier en daar lagen ook bomen op het spoor. Deze problemen waren gisterenavond weer opgelost.

Hoeveel regen is er eigenlijk gevallen?

Gistermiddag stuurden we een tweet de wijde wereld in waarbij we vermeldden dat in Alphen aan den Rijn zo’n 150 tot 200 millimeter regen gevallen is. We combineerden dat met het feit dat de meeste regenhoeveelheid in één etmaal op een officieel KNMI-station 148 millimeter was. Dat record werd gevestigd op 9 augustus 1951.

Nu is het weerstation in Alphen geen officieel KNMI-station, maar wordt het beheerd door een weeramateur. Deze is aangesloten bij Het Weer Actueel, een website waar weeramateurs hun data aanleveren. Het officiele record werd volgens het KNMI niet verbroken: in de omgeving van Ermelo en Nunspeet viel zo’n 102 millimeter. Grotere hoeveelheden zijn er niet gemeten.

Kijken we naar de weeramateurs, dan zien we hogere sommen. Wel moeten we daarbij een slag om de arm nemen omdat we niets weten over de opstelling van de weerstations van deze amateurs. Valt er geen ‘extra water’ in de regenmeter dat bijvoorbeeld van een dak afkomstig is? Ondanks dat zijn het toch interessante sommen die gemeten zijn. Hieronder zie je een overzicht van de top 10 meeste regen:

De komende dagen: wisselend bewolkt

De komende dagen is het wisselend bewolkt. Er valt zo nu en dan een bui of wat buiige regen, maar er zijn ook veel droge perioden. De middagtemperaturen liggen tussen 20 en 25 graden.