Vandaag weer zware onweersbuien mogelijk

Het is de afgelopen dagen een komen en gaan van felle, soms zelfs ronduit zware onweersbuien. Gisteren was de kers op de taart: een felle buienlijn trok over het land en zorgde voor flink wat wateroverlast, in grote delen van het land. Ook werden op veel plaatsen takken van de bomen afgerukt. Voor ons onweerliefhebbers een mooie dag, maar voor de rest wat minder prettig.

Op naar nu. Wat op de weerkaart hieronder staat, is een vrij fel onweercomplex. Een dergelijk systeem is een verzameling onweersbuien die aan elkaar gekoppeld zijn. Door het feit dat de buien gemeenschappelijk zijn, maar nog wel allen een eigen stijg- en daalstroom hebben, blijft zo’n complex lang leven. Ook nadat de zon onder is. De weerkaart hieronder is namelijk van 01:00 uur, een paar minuten geleden. De gele stippen zijn de meest recente bliksems. Nu nog in Duitsland, maar te zien is dat het complex langzaam afkoerst op de Nederlandse grens.

bron: Blitzortung

Wat het gaat worden is nog onbekend. De weermodellen laten het systeem in elkaar zakken voordat het de Nederlandse grens bereikt, maar de oostelijke regio’s moeten vanaf 02:30 uur rekening houden met onweersbuien. Wat belangrijker is, is dat de wolkenband die met dit systeem gepaard gaat wel eens bepalend kan zijn voor de onweersituatie morgen. Kijk maar eens naar het volgende satellietbeeld:

bron: KNMI

Je ziet dat de oppervlakte van de (rest)bewolking die bij het onweer hoort, bijna net zo groot is als Nederland. Het gevolg daarvan is dat de temperatuur morgen mogelijk minder hoog oploopt dan door de huidige modellen berekend. En dat kan invloed hebben op het mogelijke zware onweer van later vandaag, want er staat weer een leuke situatie op de kaarten.

Zutphen, afgelopen maandag. Foto via Michael Remmers

Genoeg energie en forcering

Het weer in de afgelopen dagen is met name bepaald door een lagedrukgebied dat boven Frankrijk lag. Dat lagedrukgebied vult op, hetgeen betekent dat het in kracht afneemt. De luchtdruk stijgt. Een ander lagedrukgebied ligt boven het noordoosten van Duitsland. Dat koerst met enige vaart richting het westen. Door de combinatie van deze twee lagedrukgebieden, wordt een vrij vochtige, warme luchtstroming op poten gezet die morgen temperaturen van 20 tot 25 graden veroorzaakt. En laten we nu net warmte en vocht nodig hebben om te komen tot energie: de CAPE, de maat van onstabiliteit in de atmosfeer loopt op tot voor Nederlandse begrippen redelijk hoge waarden van 2000 J/kg. Mocht je meer willen weten over hoe CAPE werkt, dan verwijs ik je door naar de link iets hiervoor.

Goed, er is dus voldoende energie in de atmosfeer morgen. Maar een bui moet ook ontstaan: oftewel, een luchtdeeltje moet vanaf de grond af stijgen en een bui veroorzaken, die uitgroeit tot mogelijk zware onweersbui – die potentie is er met die hoeveelheid CAPE zeker. Dat kan op twee manieren: via warmte, of via dynamiek. Morgen lijkt een mix van beiden te worden. Bij het lagedrukgebied dat nu vanuit Duitsland richting Nederland koerst, hoort een gebied waar convergentie plaatsvindt. In normaal Nederlands: waar de lucht vanuit verschillende richtingen op elkaar botst. Omdat die lucht niet de grond in kan zakken, moet hij wel stijgen. Zo wordt stijgende lucht geforceerd, hetgeen voor onweerliefhebbers erg positief is. Ook lijkt de temperatuur morgen hoog genoeg te zijn voor een natuurlijke thermiek vanaf de grond.

Vooral het zuiden en oosten, maar het blijft afwachten

Kortom, er lijken dus buien te gaan ontstaan die redelijk zwaar kunnen worden. Maar waar? Wat kunnen we verwachten, en wanneer? We weten dat een CAPE van 2000 J/kg realistisch is. Daarbij is er een schering van zo’n 20 tot 25 knopen aanwezig. Dit betekent dat er redelijk wat dynamiek in de atmosfeer aanwezig is, hetgeen voor lijnvorming zorgt. We moeten dus net als de zware buienlijn van laatst rekening houden met een nieuwe, vergelijkbare buienlijn. Er kan wederom flink wat water vallen, hetgeen – mede gezien de verzadiging van de afgelopen dagen – wederom voor wateroverlast kan zorgen. Zware windstoten lijken niet realistisch, maar toch kan de wind tijdens buien goed toenemen. De kans op >= 50 bliksemontladingen in een bui wordt op zo’n 60% geschat.

Het zuiden en oosten van het land, en dan met name het zuidoosten, hebben morgen de beste papieren voor het felste onweer. Desondanks blijft het afwachten. We willen je daarom aanraden om morgen onze onweerradar goed in de gaten te blijven houden. Via onze Facebookpagina en Twitterpagina zullen we jullie op de hoogte houden van het mogelijke zware weer. Voor nu (het is inmiddels 01:17) welterusten, en voor de lezer een prettige dag toegewenst!

Radarsimulatie van morgen 18:00 uur – bekijk zelf ook eens onze weerkaarten.