Zeldzaam display van optics gespot in Zweden

1 december is een datum die bij veel skiërs in het Zweedse Vemdalen in het geheugen gegrift blijft staan. Het gebeurt namelijk niet heel vaak dat er een complete verzameling van optische verschijnselen te zien is, maar dit keer had men geluk! Bekijk onderstaande video maar…

De werking van een prisma / Maker: Johnrpenner / Licentie: CC BY-SA 3.0, no changes made

Wat zijn optische verschijnselen?

Optische verschijnselen in de brede zin van het woord gaan om alle lichtverschijnselen die in de atmosfeer kunnen voorkomen – maar wij focussen hier specifiek op de meteorologische tak van sport: wolken dus! Wolken kunnen zowel grijs zijn als wit. In het eerste geval bestaat de wolk uit waterdruppeltjes en in het tweede deel uit ijskristallen.

Die overgang vindt plaats tussen de gebieden in de wolk waarin de temperatuur tussen ca. 0 en -13 graden Celcius ligt. Vanaf 0 graden raken de waterdruppels onderkoeld en tot de -13 hebben we te maken met een mix van water en ijskristallen. Bij temperaturen van minder dan -13 graden hebben we vooral te maken met ijs, en dan wordt de wolk wit.

Hoge cirrusbewolking, de ‘wazige laag’ zoals je deze op de video kunt zien en die op grote hoogtes ontstaat, bestaat vooral uit ijsdeeltjes. Deze ijsdeeltjes gedragen zich soms als een prisma. De werking daarvan zie je hiernaast en komt erop neer dat licht (in dit geval van de zon) aan refractie onderhevig is, de breking van licht. Ook speelt het begrip reflectie een rol waardoor de totale lichtbundel zelf ook van richting wordt veranderd. Het gevolg is dat er allerlei mooie optics ontstaan!

Er zijn een hele boel verschillende optische verschijnselen. In Zweden werd men verrast met een combinatie van de onderstaande optics. Op zichzelf zijn de meeste niet heel zeldzaam, maar het gebeurt niet vaak dat er zo’n spectaculair display van optics te zien is!

• Parhelia (bijzonnen; ook wel sun dogs genoemd);
  • Dit zijn de twee grote lichtvlekken op circa gelijke afstand aan beide kanten van de zon, op dezelfde hoogte;
• 22°-halo, ook wel kleine kring genoemd;
  • Dit is de eerste kring rondom de zon heen, die in het midden van de kring staat;
• 46°-halo, een grote kring – deze is zeldzaam;
  • Dit is de tweede, wat zwakkere kring om de zon heen;
• Parhelische cirkel – deze is ook zeldzaam en is een horizontale kring die door de zon gaat;
• Een tangent arc, een bovenraakboog, aan de bovenkant.

Genieten maar in de onderstaande video. En vergeet deze post niet te delen met iemand die dit ook wel gaaf zou vinden! 🙂