Maandag kans op verkeersontwrichtende sneeuw, maar niets is zeker

Wat een fantastische dag was het vandaag!

Dat zeg ik met het hart van een weerliefhebber. En ik denk dat ik ook wel voor een groot deel van het team spreek als ik dat zeg, want wat hebben we een spannende maar zeer boeiende 24 uur achter de rug. En eigenlijk ook al een spannende halve week, want we hebben geprobeerd om de situatie zo goed mogelijk in de gaten te houden sinds er sneeuw in de kaarten stond. De ‘swings’ van de kaarten – dan weer wel, dan weer niet hebben uiteindelijk een flink aantal centimeters opgeleverd verspreid over het land.

We hebben dan ook geweldige foto’s ontvangen van onze volgers. We gaan in de komende dagen onze keiharde best doen om alle foto’s te bekijken & op een deugdelijke manier te verwerken. Stay tuned, want je hebt je foto niet voor niets gestuurd.

Voor nu willen we je graag deze selectie van foto’s laten zien. We bedanken John Poot, Loes Spies van Hunenstijn en Monique van Weijen voor het inzenden van de foto’s.

In Hoog Soeren bij Apeldoorn viel er in de afgelopen 48 tot 72 uur zelfs 30 tot 40 centimeter sneeuw! We danken Erik Jan uit Elburg voor het maken en inzenden van deze foto’s. Hij schrijft over de foto’s: het zicht was belabberd en harder dan 30 werd er nergens gereden. Er lag een dik pak sneeuw en daaronder lag ijs. Bij Hoog Soeren hoorden we veel gekraak van enorme takken die afbraken door het gewicht van de sneeuw en plots opstekende wind. Behoorlijk gevaarlijk weer, maar prachtig om te ervaren!

Momenteel dooi, maar het lagedrukgebied trekt door

Het lagedrukgebied dat vandaag voor sneeuw heeft gezorgd was een zogeheten dooiaanval. We zaten namelijk in de koude lucht en hier en daar was het vandaag even onder nul. Vanaf ongeveer 9 uur trok er regen het land binnen die al vrij vlot overging in natte sneeuw, en later in droge sneeuw. Deze neerslag had alles te maken met een lagedrukgebied dat vanuit het westen het land binnentrok.

Dat lagedrukgebied was namelijk aan zet om uiteindelijk te beslissen of we wel of niet met een grote hoeveelheid sneeuw te maken zouden krijgen. Op de kaart zie je de positie van het lagedrukgebied vanavond. De cruciale factor zat hem erin hoe zuidelijk het laag zou uitkomen. Als het laag namelijk te noordelijk zou uitkomen, dan zou de zachte lucht aan de oostflank van het laag (zie pijl) veel te snel noordwaarts gaan. De dooi zou dan snel intreden & alle neerslag zou in de vorm van hoogstens natte sneeuw vallen, en eerder regen.

Als het echter te zuidelijk zou uitkomen, dan zou de neerslag niet meer over Nederland trekken. Wel zouden we in de koude lucht zitten die aan de westflank van het laag naar beneden zou zakken (de andere pijl), maar daar zouden we niets aan hebben gehad.

Maar wat hebben we een mooie dag achter de rug, nogmaals!

De dooi is desondanks wel het land binnengetreden zoals je op de temperatuurkaart kunt zien. Op verschillende plekken is het ruim boven nul. Tegelijkertijd zien we bij de neerwaarts gerichte pijl dat de kou en hier en daar zelfs alweer vorst ook weer vanuit het noordoosten komt binnenzetten. Die kou gaat zich de komende uren uitbreiden, want het lagedrukgebied trekt steeds verder oostwaarts.

En dat is goed nieuws voor het sneeuwdek dat er ligt. Waarschijnlijk blijft het sneeuwdek in grote delen van het land redelijk intact, al zal er toch sprake zijn van aantasting.

Morgen kan er verkeersontwrichtende sneeuw vallen, maar niets is zeker

Dan op naar morgen. Want dat wordt wederom een boeiende dag voor weerliefhebbers. En tegelijkertijd een heel vervelende dag voor de werkende Nederlander, want het zou zomaar kunnen zijn dat er een verkeersontwrichtende hoeveelheid sneeuw gaat vallen. Hoe dat precies ziet kunnen we beargumenteren als we kijken naar de huidige satellietbeelden (bron SAT24):

De omcirkelde wolkenband is een nieuwe depressie die eerder vandaag tot ontwikkeling is gekomen boven de Atlantische Oceaan. Aan de linkerflank van het laag zien we allemaal ‘plukjes’ bewolking – dit zijn buien die heel gangbaar zijn voor zogeheten polaire lucht. Dat is lucht die vanuit de poolstreek komt en dus koud van karakter is. Aan de zuid- en oostflank van het lagedrukgebied zit zachte lucht die we eigenlijk niet willen hebben als het om sneeuw gaat.

Wat gaat er nu morgen precies gebeuren? Laten we de actuele stand van zaken in de weerkaarten erbij pakken. We tonen hieronder voor een aantal weermodellen zowel de ‘isobaren’, oftewel de lijnen van gelijke luchtdruk die de positie van hoge- en lagedrukgebieden aangeven, als de temperatuur op het 850 hPa-drukvlak (ca. 1,5 kilometer hoogte). Zo kunnen we mooi zien waar de zachte lucht blijft.

Het Amerikaanse weermodel berekent het laag ten zuiden van Nederland, waarbij de zachte lucht al redelijk snel instroomt in het zuidoosten – maar waarbij grote delen van het land nog in relatief koude lucht zitten:

Het Europese model laat meer zachte lucht oprukken (let erop dat deze kaart geldt voor ca. 3 uur eerder, dit in verband met de beschikbaarheid van de ECMWF-data; desondanks is het verschil in zachte lucht goed zichtbaar):

ARPEGE houdt de zachte lucht langer weg uit Nederland:

HiRLAM gaat met ECMWF mee en laat de zachte lucht meer uitstromen richting Frankrijk, maar in principe zit Nederland nog voor een groot deel in relatief koude lucht:

En tot slot WRF, een model dat er vandaag écht goed op zat:

Die gaat met HiRLAM mee.

Dat betekent dat we dus morgen met een heel precieze situatie zitten. De depressie zorgt ervoor dat de koude lucht die nog in de buurt zit aangesproken kan worden – waardoor de neerslag die bij het lagedrukgebied hoort in de vorm van sneeuw kan gaan vallen. Maar desondanks zorgt de depressie ervoor dat de zachtere lucht reeds gaat uitstromen. In dat geval zal alles in de vorm van regen vallen.

Het wordt dus een kwestie van tientallen tot misschien net tweehonderd kilometer, de vraag of we morgen met sneeuw te maken gaan krijgen of niet. De kaarten hierboven geven delen van Nederland nog het voordeel van de twijfel; de huidige verwachting is dan ook dat er sneeuw gaat vallen.

Deze sneeuw is dan mogelijk direct verkeersontwrichtend. Op sommige plekken gaan er wederom grote hoeveelheden sneeuw vallen. Hoewel er in een brede strook van het land sneeuw gaat vallen (zie kaart onderaan het artikel) zullen we in het midden van de gele strook te maken gaan krijgen met plaatsen waar 5 tot 15 centimeter sneeuw kan vallen. Dat betekent dat dezelfde hoeveelheid sneeuw die vandaag viel, er nog eens bovenop kan komen. Als Hoog Soeren het ‘geluk’ zou hebben om met 15 centimeter sneeuw te maken te krijgen dan kan daar sinds vrijdag wel eens een halve meter sneeuw totaal gevallen zijn.

De gevolgen voor het verkeer zijn dan ook meteen uiterst vervelend. Als er daadwerkelijk veel sneeuw gaat vallen valt deze voor een deel samen met de avondspits. Deze zal naar verwachting chaotisch verlopen en daar wordt momenteel ook al voor gewaarschuwd. Zie daarvoor ook:

• NOS: Code geel en zware maandag verwacht op weg en spoor door sneeuwval
• Rijkswaterstaat: maandag 11 december 2017 gevaarlijke rij-omstandigheden
• NS: Winters weer houdt aan, ook maandag een aangepaste dienstregeling

We willen je in lijn met de berichten van deze verkeersexperts dan ook aanraden om zoveel mogelijk thuis te werken waar het kan.

Code rood? Op veel plaatsen werd al genoemd dat er morgen mogelijk ‘code rood’ zal worden uitgegeven door het KNMI. Code rood betekent dat er maatschappijontwrichtend extreem weer optreedt. Die code, die ook wel bekend staat onder de naam Weeralarm, wordt dan ook niet zomaar uitgegeven. Het KNMI neemt eerst contact op met andere partners, zoals andere weerbedrijven & maatschappelijke partners zoals de ANWB. Daarna besluit het pas definitief of een weeralarm wordt uitgegeven. Bovendien gebeurt dat ook maximaal 12 uur voordat het weersverschijnsel optreedt.

Momenteel geldt er in delen van het land code oranje. Ook dat betekent dat we te maken hebben met gevaarlijke weersomstandigheden. Berichten die zeggen dat er momenteel code rood geldt kloppen dus niet.

Dat betekent echter niet dat er morgen geen code rood uitgegeven kan worden. Het weer is extreem genoeg om een verkeersinfarct te veroorzaken, zowel op de snelwegen als in het openbaar vervoer. Ik vermoed dan ook dat in de weerkamer in De Bilt inmiddels de situatie in de gaten gehouden wordt met een code rood in het achterhoofd. Desondanks zal het KNMI eerst code oranje uitgeven (of handhaven) en pas als de situatie er echt om vraagt opschalen naar code rood. Het is zeer waarschijnlijk dat dat pas morgenvroeg gebeurt, of misschien zelfs pas morgenmiddag. Het is namelijk zeer verstandig dat het KNMI zo lang mogelijk wacht met code rood, om niet onnodig paniek te zaaien.

Dus! We hebben morgen te maken met een uiterst boeiende situatie. Er kan wederom een flinke hoeveelheid sneeuw vallen. Maar of dat daadwerkelijk gebeurt is nog flink de vraag. Als het gebeurt krijgen we echter te maken met sneeuw die een verkeersinfarct kan veroorzaken. Momenteel hebben we de weerkaarten aan onze kant (als weerliefhebber gesproken), of juist niet (als je de weg op moet). Laten we hopen dat er morgen in ieder geval niet veel ongelukken gebeuren. Ik wens je succes & blijf Bliksemdetectie volgen als je van dit soort weerberichten houdt, we blijven de hele winter de situatie volgen. Is het niet met sneeuw – dan wel met mogelijk winterweer op de langere termijn!

De beloofde sneeuwvalkaart: