Tropische hitte: hoe warm wordt het?

Het is al een aantal dagen in het nieuws: volgende week wordt het behoorlijk warm. Althans, dat is wat de weermodellen er volgens de vele berichten van maken. Er zijn temperaturen van 42 graden langsgekomen – maar zo hard lijkt een en ander gelukkig niet van stapel te lopen.

Maar wat staat er dan wel in de planning? Hoe realistisch moeten we zijn? In dit artikel doen we een korte analyse.

[toc]

Omslagfoto: onze reguliere weerfotograaf Jannes Wiersema uit Roodeschool.

[ad]

De grens is vijf dagen vooruit

Een weermodel werkt eigenlijk heel erg simpel.

Aan het begin wordt de huidige stand van zaken in de atmosfeer genomen (dus: de metingen van de weerstations), en er wordt voor drie uur vooruit gerekend.

Dat noemen we ook wel een tijdsstap.

Op basis van die tijdsstap wordt er wéér drie uur vooruit gerekend.

En op basis van die stap wéér drie uur vooruit, enzovoort.

Zo krijgen we een ‘schakelketting’ van weersverwachtingen voor de komende uren en dagen.

De metingen aan het begin zijn echter nooit 100% accuraat.

Ze wijken net iets af van hoe bijvoorbeeld de temperatuur echt is. Ook zijn ze maar tot een bepaald aantal cijfers achter de komma nauwkeurig… je kunt namelijk niet tot een miljoenste getal achter de komma nauwkeurig meten. Maar de temperatuur heeft meer (eigenlijk oneindig veel) getallen achter de komma staan!

Op de korte termijn maakt dat niet uit. De weermodellen zijn krachtig genoeg om met die minimale afwijking om te gaan en een goede weersverwachting te berekenen. Desondanks zit er dus ook een minimale afwijking in de weersverwachting voor drie uur.

Die wordt gebruikt in de weersverwachting voor zes uur, die dus ook een minimale maar net iets grotere afwijking heeft.

Hetzelfde gebeurt voor negen uur, twaalf uur, enzovoort.

Je kunt je dus voorstellen dat de weersverwachting steeds slechter wordt naarmate we verder vooruit kijken. Dat is ook echt zo. De betrouwbaarheid van een weersverwachting neemt af met de tijd. Desondanks valt er best nog een tijdje chocola van te maken.

Maar er komt echter een punt waarop dat niet meer lukt. De betrouwbaarheid van het weermodel is dan te laag geworden. Dat punt beschouwen we in de weerwereld als vijf dagen vooruit (+120 uur in tijdsstappen), en bij zeer sterke blokkades lukt zeven dagen soms ook nog wel.

Marketingtechnisch heel handig gespeeld van het weerbureau dat vorige week 42 graden aankondigde: ze schreven inderdaad dat het om deze ene berekening ging zoveel tijd vooruit, maar bijna niemand weet dat de afwijking dan veel te groot is!

Laten we kijken naar wat er voor de komende week op de planning staat. We gebruiken daarvoor de twee meestgebruikte weermodellen: het Europese weermodel (ECMWF) en dan de zogeheten EPS-pluim daarvan, en het Amerikaanse weermodel (GFS) met het GFS-ensemble. De pluim en de ensemble zijn als het ware ‘grafieken’ die alle berekeningen van het model samenvatten, zodat je een overzicht krijgt van het verwachte weer en wat het meest realistisch is.

Het Europese weermodel

Voor de weer- en klimaatpluim van het Europese weermodel moeten we bij het KNMI zijn:

Duidelijk te zien is dat we de komende dagen, naar verwachting tot en met maandag, te maken hebben met temperaturen van circa 25 graden.

Pas vanaf dinsdag lijkt de temperatuur omhoog te schieten. Geen 42 graden, maar tropische temperaturen zitten er mogelijk wel in. Maar: vijf dagen vooruit! Dat is krap dinsdag. Woensdag en later valt buiten de termijn. Het is dus nog even afwachten, maar de trend is tropisch.

Het Amerikaanse weermodel

Het GFS-weermodel laat eigenlijk hetzelfde beeld zien als we ‘m bekijken op Wetterzentrale:

Het is goed om te zien dat beide modellen dezelfde trend tonen op ongeveer dezelfde termijn, want dat verhoogt de intrinsieke betrouwbaarheid van de verwachting (immers, het zit in meerdere modellen tegelijkertijd).

Maar desondanks houden wij graag nog een vinger om de pols: het zou niet de eerste keer zijn dat het uiteindelijk toch nog wijzigt!

Een fijne donderdag gewenst 🙂