Hoe kun je het noorderlicht fotograferen?

In dit artikel omschrijven we hoe je het beste met je spiegelreflex- of systeemcamera het noorderlicht kan fotograferen. We richten ons vooral op het fotograferen van het noorderlicht vanuit Nederland. Voor landen waarbij het noorderlicht pal boven je staat, gelden net wat andere camera instellingen. Toch blijft dit artikel ook handig om te lezen als je naar andere landen gaat om het noorderlicht te fotograferen.

Heb je nog tips nodig of wil je je foto’s delen? Laat dan hieronder een reactie achter of deel je ervaring met andere lezers!

Wat heb je nodig om het noorderlicht te fotograferen?

Bij het fotograferen van het noorderlicht zijn een aantal dingen nodig. Je kunt het zo duur maken als je wilt. Twijfel je toch of wil je wat beter advies gerelateerd aan voorkeuren, laat even een berichtje achter in de comments hieronder.

Hieronder staat een lijst met items die je nodig hebt om het noorderlicht te fotograferen. Sommige items uit deze lijst zijn optioneel, maar kunnen wel handig zijn.

Camera

Of je nu een spiegelreflex- of een systeemcamera gebruikt, met beide kun je bijna altijd het noorderlicht fotograferen. Het belangrijkste van een camera is dat je de camera handmatig kan bedienen, ook wel de M (Manual) stand op je camera. Hiermee krijg je de mogelijkheid om de sluitertijd, diafragma en ISO zélf in te stellen. Over het gebruik van deze instellingen kun je hier meer over lezen.

Lens

Een goede cameralens helpt enorm om het noorderlicht mooi in beeld te krijgen, maar is niet super essentieel. Een lens met de mogelijkheid om meer licht door te laten (een laag diafragmagetal, het F-getal), maakt het een stuk makkelijker om het noorderlicht te fotograferen. Een diafragma onder de F4 is ideaal voor het fotograferen van het noorderlicht, maar zo’n lens is vaak wel wat duurder.

De brandpuntsafstand (aantal mm) ligt heel erg aan de situatie, maar gezien het noorderlicht vaak aan de horizon te zien is kom je vaak goed weg met een 24mm lens. In uitzonderlijke situaties is het noorderlicht tot zelfs boven je hoofd zichtbaar. Het beste is dan een groothoeklens van 16mm of misschien zelfs 10mm te gebruiken.

Statief

Een statief is eigenlijk iets wat je beslist bij je moet hebben om het noorderlicht vast te leggen. Foto’s worden door een langere sluitertijd langer belicht, waardoor je geen bewegingsonscherpte wil zien op je foto. Je kan dit voorkomen door je camera op een statief te plaatsen.

Statieven heb je in verschillende soorten, maten en prijzen. Ik vind het zelf fijn om een stevig statief te hebben, zodat het statief niet ineens door een stootje of wind beweegt of zelfs omvalt. Merken als Manfrotto, Leofoto of Vanguard zijn vaak goede statieven, maar het komt er ook vaak op aan wat je fijn vind om te gebruiken.

• Vanguard-statief (Goedkoper)
• Manfrotto-statief (Gemiddelde prijs)
• Manfrotto-statief (Gemiddeld/duur)

Geduld

Wanneer de verwachtingen voor het noorderlicht gunstig zijn, betekent dat niet automatisch dat het prijsschieten is. Het komt vaak ook neer op geduld. Het noorderlicht leeft soms ineens op, waardoor het goed te zien is, maar soms gebeurt er helemaal niets. Wacht geduldig af tot er wat te zien is en geef niet op na een of twee pogingen.

Rood lampje (optioneel)

Een rood lampje is een fijn product om bij je te hebben. Voor jezelf, maar ook voor anderen. Het “witte” licht wat bij een (telefoon)zaklamp wordt gebruikt is vaak erg fel, waardoor je na het gebruik weer moet wennen aan de duisternis van de omgeving. Daarnaast is het gebruik van een zaklamp niet fijn wanneer andere mensen om je heen aan het fotograferen zijn; dit kan timelapses en/of foto’s van anderen negatief
beïnvloeden. Hou dus rekening met elkaar.

Rood licht is minder fel en geeft voldoende mogelijkheid om te kijken waar dat bepaalde knopje op je camera precies zit of waar je die ene lens of kabel in je tas hebt verstopt.

Voorbeeld van een rood hoofdlampje

Afstandsbediening/draadontspanner (optioneel)

Een afstandsbediening is handig, maar blijft optioneel. Sommige afstandsbedieningen maken zelfs timelapse-foto’s mogelijk. Over het algemeen hoor je niet aan je camera te zitten wanneer je een noorderlichtfoto maakt. Wanneer je namelijk op het knopje drukt om de foto te maken, beweegt de camera misschien en dit kan eventueel voor bewegingsonscherpte op de foto zorgen. Een andere mogelijkheid is om d.m.v. een ingestelde vertraging de ontspanner pas na 2 of 10 seconden. Dit zorgt voor hetzelfde effect als een afstandsbediening.

Hieronder staat een link naar een draadontspanner. Vergeet bij het kopen van een draadontspanner niet om de juiste camera te selecteren en te kijken naar de juiste ingang.

• Draadontspanner / afstandsbediening kopen

Welke instellingen gebruiken voor het fotograferen van het Noorderlicht?

Het is moeilijk om exact de juiste instellingen te geven voor het fotograferen van het noorderlicht. Het is namelijk afhankelijk van de situatie, plek en welke spullen je hebt. Maak tijdens het fotograferen van het noorderlicht enkele testopnames waarin je met de ISO-waarde, sluitertijd en diafragma speelt. Hierdoor zie je direct wat je nog moet/kan aanpassen.

Houd je diafragmagetal van je camera laag. Heb je een lens met diafragma 2.8 of 4.0, dan is het het beste om deze ook op 2.8 of 4.0 te zetten. Lenzen met een diafragma onder de 2.0 zijn het meest
lichtsterk en dus het beste voor noorderlichtfotografie. Probeer te spelen tussen je sluitertijd en je ISO-waarde, maar zorg dat je ISO-waarde niet te hoog is. Hierdoor ontstaat er namelijk te veel ruis in je foto en dat is niet mooi. Meestal is een sluitertijd van 10 tot 15 seconden goed genoeg. Mocht je in een land zitten waar het noorderlicht boven je hoofd te zien is en zelfs beweegt, schakel je sluitertijd dan terug naar maximaal 5 seconden.

Samenvattend kom je ongeveer op het volgende uit met een lens met diafragmagetal 4.0:

• Diafragma: 4.0
• Sluitertijd: 10 – 15 seconden
• ISO: ± 1000

Met het bewerken van noorderlichtfoto’s haal je net iets meer uit je foto. Daarom is het belangrijk dat je de foto’s in RAW schiet (dat kan in combinatie met jpg), omdat je een RAW bestand het beste kan bewerken. Het bewerken van je foto’s is absoluut geen verplichting.

Hoe maak ik scherpe noorderlichtfoto’s?

Bij het maken van foto’s wanneer het donker is, en dus ook wanneer het noorderlicht te zien is, is het belangrijk dat je goed scherpstelt. Als het donker is kan dit een enorme uitdaging zijn, maar zeker niet onmogelijk. Veel camera’s hebben de mogelijkheid om in je scherm (live-view scherm) in te zoomen met een vergrootglas. Hierbij zoom je niet in op je foto, maar enkel op het cameraschermpje. Zoom maximaal in (vaak tot 10x), zoek een lichtpunt in de verte (bijvoorbeeld straatverlichting), breng dit in beeld, en stel je lens handmatig scherp (zet je lens op manual focus). Maak nog even een testfoto en bekijk of deze goed scherp is.

Samenvattend

Met een stabiel statief, de juiste instellingen en een goede dosis geduld kun je indrukwekkende noorderlichtfoto’s maken, zelfs vanuit Nederland. Vergeet deze foto’s uiteraard niet met ons te delen! Veel succes!