Je hebt het vast wel eens in de volksmond voorbij horen komen: Er komt slecht weer aan, want de spin haalt draden uit zijn web. Of: Het gaat regenen, want de zwaluwen vliegen laag. Dat zijn allemaal volkswijsheden, maar hoe zit dat nou precies?
Vroeger, toen er nog geen weerbericht was, keken mensen al naar de planten en dieren in de natuur. Daaruit konden ze op maken of er een regenbui aan kwam, of dat het de komende tijd mooi weer zou worden.
Bloemen beginnen bij weersverandering of onweer extra te geuren. Het extra geuren van de planten gaat meestal direct voor het onweer of regenfront vooraf. Bepaalde bloemen zoals de klaver, tulpen en haagwinde zullen hun blaadjes sluiten om zich te beschermen tegen het slechte weer dat op komst is.
Als je kijkt naar de dieren om je heen, geven die ook al veel signalen af over het weer wat op komst is. Dieren voelen de verandering van de luchtvochtigheid en luchtdruk eerder aan dan mensen. Wanneer de dagelijkse routine van dieren onderbroken wordt, en ze een schuilplek zoeken in bosjes/bossen of een schuur, komt er slecht weer aan (regen of onweer). Als insecten meer gaan aanvallen, is het ook een aanwijzing dat er slecht weer aan komt.
Bijen zijn ook betrouwbare weervoorspellers. Je weet dat het voor een langere tijd mooi weer blijft, als bijen van vroeg op de ochtend tot laat in de middag telkens weer uitzwermen. Op het moment dat je bijen voor een langere tijd (een aantal dagen) niet meer ziet, weet je dat er een regenperiode aan komt. Trekken bijen overdag plotseling naar hun korf, dan is er grote kans op onweer. Dit komt doordat de lucht dan elektrostatisch geladen is, van elektrostatisch geladen lucht worden bijen agressief. In de herfst kun je vaak al een voorspelling doen over hoe de winterperiode zal verlopen. Wanneer de opening van de bijenkorf nauwer wordt gemaakt, komt er mogelijk een strengere winter. Ze maken de opening van de korf nauwer om de korf te beschermen tegen de kou in de winter.
En zoals ik in het begin al zei: Spinnen en zwaluwen geven ons ook aanwijzingen over het weer.
Als er mooi weer op komst is, zul je veel wit/zilveren fijn spinrag dat door de lucht lijkt te zweven zien. Dit is geweven door de wolfspin. Deze spin gebruikt deze draden om door de lucht te glijden. Hij gaat via de draden mee met de constante luchtstroom die vanaf de warme aardbodem opstijgt. Hogerop wordt de spin daarna door de horizontale luchtstroom meegevoerd. Bij een aanbrekende periode van mooi weer maken de spinnen veel van deze webben, omdat eetbare insecten bij mooi weer in de lucht vliegen. Als spinnen in het midden van hun web zitten, komt er een periode van mooi weer. Wanneer ze niet in hun web zitten, hebben ze een schuilplaats gezocht voor het slechte weer dat op komst is. Als de webben dikke draden hebben, of als spinnen hun bestaande web uitbreiden, komt er ook mooi weer aan. Dikke draden vangen veel wind, dus zullen de webben onprettig veel bewegen voor de spin. Als een spinnenweb los gespannen is, komt er binnen enkele uren een flinke storm of flink wat wind aan. Als het web strak gespannen is, juist het tegenovergestelde.
Iedereen kent de uitspraak wel: Er komt slecht weer, want de zwaluwen vliegen laag over het veld. Maar wat is de theorie hier achter? Het voedsel van zwaluwen (insecten) vliegen bij mooi weer (dus bij een hogedruksysteem) hoog in de lucht. Vliegen zwaluwen vlak bij de grond, dan zitten de insecten ook laag bij de grond, en dreigt er weersverslechtering. Vooral bij onweer in aantocht, zoeken ze vlakbij de grond naar insecten, omdat die de hoogte verlaten. Daarbij zul je boven water vaak vissen zien opspringen, om de laagvliegende insecten te vangen.
In Amerika zijn mensen eekhoorns gaan bestuderen, wanneer de eekhoorns in oktober al winterklaar waren, en niet meer gezien werden, zou het een lange en strenge winter worden. Wanneer de eekhoorns in december nog werden waargenomen, zou het een zachte winter worden.
Als het ochtenddauw zichtbaar is op het gazon, wordt het een mooie dag! En als het vee of pluimvee een schuilplek zoekt voor een regenbui, dan is deze bui snel voorbij!
Zo zijn er nog talloze verschijnselen zichtbaar in de natuur, waar je een weersverandering aan kan zien!
Stormspotter