Morgenmiddag en -avond in het westen en noorden mogelijk overlast door zware windstoten
Christian Versloot
Christian Versloot
16 januari 2018 20:38

Op basis van die titel zul je waarschijnlijk al denken: daar zul je het hebben, veel moois beloven en dan op het laatste moment afhaken 🙂 En misschien is dat ook een beetje waar – al zijn onze analyses natuurlijk specifiek bedoeld om een laatste stand van zaken in de weerkaarten te geven.

Let op: het is daarom niet verstandig om dit bericht als ‘zekerheid’ te beschouwen – meer als de huidige verwachting. Die kan uiteraard veranderen.

Maar concreet komt het erop neer: de zware storm die voor donderdag in de kaarten stond is behoorlijk afgezwakt in de berekeningen van de laatste 24 tot 36 uur. Het is volgens sommige modellen zelfs de vraag of het nog wel tot storm gaat komen. Maar ze geven wel weer wat in return: er is nu kans op (natte of misschien ook droge) sneeuwval. In de analyse hieronder lees je meer.

Bron weerkaarten: wxcharts.eu

Lagedrukgebied komt zuidelijker uit

Dat is eigenlijk al een trend die we gisteren zagen gebeuren, maar vandaag is-ie toch nog wat doorgezet – ook in de fijnmazige weermodellen. Het lagedrukgebied komt een stuk zuidelijker uit dan geschetst in de berekeningen van een paar dagen geleden. Dat ziet er zo uit op de weerkaarten. Ze zijn allemaal voor hetzelfde tijdstip, behalve de tweede, EC – die is een aantal uur later (maar te zien is dat het lagedrukgebied wel ongeveer op dezelfde hoogte uitkomt):

Wat is hier nu het gevolg van?

Het windveld wordt minder krachtig. Dat heeft te maken met de straalstroom. Een aantal dagen geleden trok het lagedrukgebied op een best goede manier samen op met de straalstroom, een soort windsnelweg in de atmosfeer. Hierdoor kon het lagedrukgebied profiteren van de luchtbewegingen die in de buurt van deze luchtsnelweg plaatsvinden en schetsten de modellen het ontstaan van een krachtig windveld.

Halen we stormkracht wel?

Maar de berekeningen van vandaag geven een ander scenario. Het lagedrukgebied lijkt nét voor de straalstroom langs te glippen, nu het steeds zuidelijker wordt geschetst (misschien komt het zelfs boven Nederland te liggen!). Het gevolg is dat alle modellen voor een veel minder krachtig windveld gaan. Laten we ze allemaal kort langslopen. Allereerst GFS, dat zelfs niet eens windkracht 9, stormkracht berekent: volgens de Amerikaan gaan we voor windkracht 8, een stormachtige wind (windkracht 9, storm, begint bij 75 km/uur):

HIRLAM (links) en HARMONIE (rechts), twee veel door het KNMI gebruikte weermodellen, gaan mee in dat scenario. Krap aan de kust kan het tot stormkracht komen, maar ook daar lijkt het overgrote deel voor windkracht 8 te gaan. Let wel op de verschillen in zwaartepunt: HIRLAM gaat voor een veel zuidelijker gelegen zwaartepunt, HARMONIE gaat met GFS (boven) mee.

ICON gaat ook voor 8, en dan in het zuidwesten:

En dan heb je nog ARPEGE. Dat is vandaag een vreemde eend in de bijt, want het Franse weermodel berekent gemiddelde windsnelheden van meer dan 100 kilometer per uur – en dat zou dus een tijdje windkracht 11 zijn. Volgens de Fransen is een zware storm dus goed mogelijk, en dan met name in het noordwestelijk kustgebied. ARPEGE presteert de laatste tijd best goed (de sneeuwsituatie van december en de storm van begin januari had het model goed in de smiezen), dus we kunnen het model niet negeren & noemen het hier alsnog. Wel plaatsen we een kritische noot, want alle modellen gaan toch voor 8 tot hier en daar 9 Beaufort:

Windstoten tot 110 kilometer per uur

De verschillende modellen denken grofweg hetzelfde over de windstoten: 100-110 kilometer per uur lijkt me realistisch voor uitschieters. Sommige modellen gaan voor maximale windstoten van 120-135 kilometer per uur, maar we staan op dit moment sceptisch tegenover deze berekeningen:

Sneeuw…?

En dan berekent HiRLAM ineens een sneeuwdek van 10 centimeter op donderdag! Even wachten: nog niet delen met je familie & vrienden maar verder lezen, want we moeten deze berekening nuanceren. Hier eerst de kaart:

Andere modellen gaan echter niet voor deze enorme sneeuwhoeveelheid. Maar laten we eerst kijken naar waarom HIRLAM voor zoveel sneeuw gaat zodat we deze berekening goed kunnen vergelijken met het meest waarschijnlijke scenario. Het lagedrukgebied gaat gepaard met neerslag. Je weet nog van hierboven dat het heel zuidelijk wordt berekend. HIRLAM laat het echter wel heel zuidelijk uitkomen. Met – zoals je aan de blauwe pijl kunt zien – tijdelijk de aanvoer van koude lucht vanuit het noordoosten/noorden. Pakken we ook de temperatuurkaart erbij, dan zien we dat het waarschijnlijk nét koud genoeg wordt voor sneeuwval:

 

Als deze berekeningen uitkomen dan gaat het dus een bijzondere dag worden in de noord- & oosthelft van ons land!

Maar gaan andere weermodellen mee in deze berekeningen? In mindere mate. GFS (links) berekent wel een tijdelijk sneeuwdek op donderdag, al lijkt droge sneeuw bij GFS een klein beetje krap te worden – mogelijk valt daar meer in de vorm van natte sneeuw. ARPEGE (tweede van links) houdt de sneeuw buiten de deur, laten we niet vergeten dat dit model de echte storm intekent en daardoor veel meer zachte lucht van zee laat komen. HARMONIE (derde van links), het door het KNMI veelgebruikte model, berekent ook sneeuw – maar is meer in lijn met GFS & tekent dus meer voor natte sneeuw. Voor AROME zijn de berekeningen nog niet binnen:

Conclusie

Het wordt een complexe maar boeiende weerdag aanstaande donderdag. De verwachte storm lijkt afgezwakt; het is volgens de huidige berekeningen de vraag of we op veel plekken de stormkracht, windkracht 9, nog wel halen. Om rekening te houden met een omslagscenario in de komende dagen houd ik de kans op windkracht 9, storm, er echter wel in. Windstoten gaan volgens verwachting rond de 110 kilometer per uur eindigen, maar ik houd het slot naar 120 uur ook open.

Spannend dus. Maar de sneeuw die wordt berekend maakt de dag extra boeiend. Ik verwacht dat de 10 centimeter van HIRLAM overdreven is, maar dat er hier en daar wel kans is op wat sneeuwval. Het grootste deel van het land gaat naar mijn idee te maken krijgen met natte sneeuw, aanvullend op een stormachtige wind met zo nu en dan flinke windstoten. Een kleiner deel kan droge sneeuw verwachten. Het is uiteraard wél zaak dat het dan precies zo uitkomt als hierboven geschetst, en dat is nog onzeker.

Morgenavond bespreken we de allerlaatste stand van zaken in de weermodellen voordat we de nowcastingfase ingaan. We houden je op de hoogte 🙂

Christian Versloot

Christian Versloot

Christian is sinds 2004 met het weer bezig. Hij is in het bijzonder gefascineerd door onweer en rijdt in de zomermaanden met het team van Bliksemdetectie stad en land af om de mooiste buien te onderscheppen.

Laat een reactie achter